سفارش تبلیغ
صبا ویژن

مریم وبلاگ

دعای مقدس نادعلی در خط حضرت میرعماد و استاد امیرخانی -2



         "هنر خوشنویسی در فرهنگ اسلامی ابتدا با کتابت قرآن کریم همراه بود و در طول تاریخ به عنوان هنری رمز گونه انگیزه هایی برای آفرینش های مسلمین ایجاد کرد این هنر برای هنرمندان تنها تحریر و کتابت صرف کلمات نبود بلکه در حرکات قلم و تحریر حروف نوعی مناسک خاص اجرا میشد و هنرمندخوشنویس از این راه به نیایش می پرداخت ".[1]

    " این هنر آنان را از محدوده درج کلمات فراتر برده آنها را به فضایی روحانی و قدسی پیوند می داد این همنشینی با کلام وحی و ادعیه در روح و جان حساس آنان تاثیری شگرف داشت تا جایی که برخی در مناعت طبع و صفای باطن شهره می شدند و ( شان ) خوشنویس در این مقام معنا می یافت این هنر شکل خط را با مضامین الهی در هم می آمیخت و هنر را در عبادتی می دانست که ناشی از جمیع خطوط و محتوای نهفته در آن است به گفته امام علی (ع) : ((...زیبایی خط زبان دست است و جلال اندیشه ... ))"[2]     درواقع "این هنر پیامی را که در بطن وحی الهی است به اشکالی عرضه می کند که مستقیما بازتاب اصل و منشا معنوی اسلام می باشد تا جایی که در دریافت و فهم ماهیت خط همواره به مفاهیم ساده ایی مانند نقطه می رسیم که حتی در عرفان اسلامی دارای بحث های عمیق نمادین است ".[3]با این تعاریف" خوشنویسی اسلامی با دست یابی به صور گوناگون و نمادین حروف پیوند عمیق میان اجزای عالم و اشکال پدیده ها ایجاد کرده است در تلاقی هنر خوشنویسی و عرفان برخاسته از تعالیم اسلامی ( اندیشه های ملتهای منطقه ) متون اشعار و ادعیه در این رابطه خلق شدند زیرا هنرمندان هدفی والا برای بیان مضامین ژرف و رمزی آن داشتند"[4] .میر سید علی همدانی در مقدمه رساله ( اسرار النقطه ) می گوید :" ((... چون معرفت و شناخت رازها و اسرار حروف ارتباط به اصول این علم شریف دارد و حقایق اسرار نقطه از فراخ ترین دوایر و مداراتی است که دقایق علم توحید برگرد آن پس بر آن تعلیقاتی از آنچه بر باطن وارد شده یعنی از اسرار و هویدا شدن نقطه به صور اعیان حروفی و دگرگونی هایش که اشاره به شئون تجلیات الهی دارد ...) ".[5]

    "این نقطه واحد اصلی است که توسط دایره و مربع عرضه شد که در مفهوم مثال واقعی یعنی تصور درباره خدا که ما ان را نقطه هندسی می خوانیم مربعی است و نمادی از کل دنیا ".[6]چنین بینش متعالی نسبت به اصل هنر خوشنویسی (متاثر از تفکرات فلسفی اسلامی ) نمی توانست آثار ساخته شده هنری را در شکل و محتوا از بحث پیش متن خود رها سازد پیش متن های موجود در این هنر عوامل تاثیر گذار اجتماعی و دینی و همچنین فرهنگی است که فرهنگ اسلامی هم متاثر از فرهنگهای وارده ایی است که هیچ گاه نتوانسته اند خود را از بار مفاهیم اسطوره ایی ایرانیان باستان کنار کشند منشا و روح هنر اسلامی در توحید قرآن وجود حضرت رسول ص است و دکتر نصر در رابطه با این منشا می گوید : ((...هنر خوشنویسی از حقیقت موجود در بطن قرآن نشات گرفته و این هنر بواسطه این علم که مبنای قواعد و اسلوبهای متفاوت خوشنویسی است تناظرهای کیهانی خاص را افشا می کند و حتی از خلال نماد پردازی خود حقایقی با ماهیت فرا کیهانی را فاش می سازد...))[7]. ادامه دارد...



[1] - داداشی,ایرج,فصلنامه هنر,ش40,تابستان 78-ص142.

[2] - همان ,ص128 تا148.

[3] - نصر,سید حسین .هنر و معنویت اسلامی ,دفتر مطالعات دینی هنر,سال75,ص15.

[4] - امیر همدانی , سید علی.ترجمه و متن اسرار النقطه یا توحید مکاشفان ,ص112.

[5] - خیاوی,روشن .حروفیه تاریخ عقاید وآرا .نشر آتیه .1379.ص135.

[6] - ذکرگو,امیر حسین.فصلنامه هنر,ش46,زمستان 79 ,ص90.

[7] - هنر و معنویت اسلامی ,ص30.